Bilgisayar kullanıcıları zaman zaman disklerinde ayrılmamış alan (unallocated space) ile karşılaşabilir. Bu durum, diskin bir kısmının hiçbir bölümle ilişkilendirilmemesi ve veri depolama için kullanılamaması anlamına gelir. Ayrılmamış alan kurtarma, kaybolan verileri geri almak veya diski yeniden kullanıma açmak için kritik bir işlemdir. Bu yazıda, ayrılmamış alan nedir, neden oluşur ve nasıl kurtarılır sorularını detaylı bir şekilde ele alacağız.

Ayrılmamış alan, sabit disk veya SSD üzerinde henüz herhangi bir bölüm oluşturulmamış veya mevcut bölümler silinmiş alandır. Bu alan, bilgisayar tarafından depolama için kullanılamaz ve genellikle şu durumlarda ortaya çıkar:

• Diskteki bir bölümü yanlışlıkla silmek

• Disk bölüm tablosunda hata oluşması

• Disk biçimlendirme sırasında hatalar

• Diskin bir kısmının yeniden boyutlandırılması

Bilgisayar, ayrılmamış alanı otomatik olarak tanımaz ve bu alan üzerinde veri depolayamaz. Bu nedenle ayrılmamış alan kurtarma işlemi, hem verilerin geri kazanılması hem de diskin etkin kullanımı için önemlidir.

1. Yanlışlıkla Silinen Bölümler

Kullanıcılar bazen disk bölümlerini silerken, bu alanı fark etmeden kaybedebilir. Silinen bölümler, otomatik olarak ayrılmamış alan hâline gelir.

2. Bölüm Tablosu Hataları

MBR (Master Boot Record) veya GPT (GUID Partition Table) tablosu bozulursa, disk üzerindeki bölümler görünmez ve alan ayrılmamış olarak gösterilir.

3. Disk Boyutlandırma veya Biçimlendirme Hataları

Disk yeniden boyutlandırıldığında veya yanlış biçimlendirme işlemleri yapıldığında, bazı alanlar ayrılmamış hâle gelebilir. Özellikle büyük disklerde, sistemin bir kısmını rezerve etmesi de bu duruma yol açabilir.

4. Virüs ve Yazılım Hataları

Disk üzerinde virüslerin oluşturduğu bozulmalar veya yanlış yazılım işlemleri, disk bölümlerini kaybettirerek ayrılmamış alan oluşmasına sebep olabilir.

Ayrılmamış Alan Kurtarma Yöntemleri

Ayrılmamış alanı kurtarmak için birkaç yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler, hem veri kaybını önlemeye hem de diskin yeniden kullanılmasını sağlamaya yöneliktir.

1. Disk Yönetimi ile Ayrılmamış Alanı Kullanıma Açma

Windows işletim sistemi, Disk Yönetimi aracını kullanarak ayrılmamış alanı yeni bir bölüm hâline getirebilir:

1. Başlat Menüsü → Disk Yönetimi’ni açın.

2. Ayrılmamış alanı bulun.

3. Sağ tıklayın ve Yeni Basit Bölüm seçeneğini seçin.

4. Bölümü biçimlendirin ve bir sürücü harfi atayın.

Bu yöntem, disk üzerinde yeni bölüm oluşturmanızı sağlar, ancak kaybolan verileri geri getirmez.

2. Veri Kurtarma Yazılımları ile Ayrılmamış Alan Kurtarma

Ayrılmamış alan üzerindeki verileri kurtarmak için özel yazılımlar kullanılabilir:

• Recuva

• EaseUS Data Recovery Wizard

• R-Studio

Bu yazılımlar, ayrılmamış alan üzerinde kaybolmuş dosyaları tarayarak geri getirebilir. Kurtarma işlemi sırasında diske yazma yapılmaması önemlidir; aksi takdirde veri kaybı artabilir.

3. MBR/GPT Onarımı

Eğer ayrılmamış alan, bölüm tablosu hatasından kaynaklanıyorsa, MBR veya GPT onarımı yapılabilir:

• Komut İstemini açın ve aşağıdaki komutu kullanın:

  diskpart
list disk
select disk X


  (X yerine sorunlu diskin numarası gelecek)

• Ardından bölümleri yeniden oluşturabilir veya onarabilirsiniz. Bu işlem, uzmanlık gerektirdiği için dikkatli yapılmalıdır.

4. Profesyonel Veri Kurtarma Hizmeti

Yukarıdaki yöntemler işe yaramazsa veya disk fiziksel olarak hasar görmüşse, profesyonel veri kurtarma hizmeti almanız gerekir. Bytex gibi uzman veri kurtarma merkezleri, ayrılmamış alan üzerinde temiz oda ortamında veri kurtarma işlemi yapabilir ve kaybolan verilerinizi güvenle geri getirebilir.

Ayrılmamış Alan Kurtarma Sonrası Öneriler

• Disk bölümleme işlemlerini yaparken dikkatli olun.

• Diskin düzenli yedeğini alın.

• Güvenilir veri kurtarma yazılımları kullanın.

• Disk üzerinde yazma işlemi yapmadan önce kurtarma planı oluşturun.

Sonuç

Ayrılmamış alan (unallocated space), disk üzerindeki kullanılmayan alanı ifade eder ve verilerin kaybolmasına neden olabilir. Bu durumla karşılaştığınızda, Disk Yönetimi aracı, veri kurtarma yazılımları veya profesyonel veri kurtarma hizmetleri ile sorun çözülmelidir. Özellikle fiziksel arızalar veya bölüm tablosu hatalarında profesyonel destek almak, verilerinizin güvenliği açısından kritik öneme sahiptir.

Bytex, ayrılmamış alan üzerindeki verilerinizi güvenli bir şekilde kurtararak bilgisayarınızı tekrar verimli kullanmanızı sağlar.